Tarımsal üretimin kalkındırılması amacıyla Büyükşehir sınırları içindeki bazı yerleşim merkezlerine “kırsal mahalle” statüsü verilmesini sağlayan yasa Türkiye’de bir tek Kuşadası’nda uygulanmadı. Kuşadası Belediyesi, 5 mahalleden gelen başvuruları gündeme bile almayınca, buralarda yaşayan yaklaşık 3 bin 200 kişi yasa ile kendilerine tanınan pek çok avantajdan mahrum kaldı.

Büyükşehir Yasası ile 30 kentte mahalleye dönüşen köylerde tarımsal üretimin yeniden arttırılması için 16 Ekim 2020 tarihinde yayınlanan 7454 sayılı yasanın 13. maddesi ile “tarımsal mahalle” uygulaması başlatıldı.  Yasanın yürürlüğe girmesinden sonra 30 büyükşehir belediyesi sınırları içinde yönetmelikte belirtilen tüm yerleşim birimleri, muhtarlıklar aracılığı ile ilçe belediyelerine başvurularını yaparak “tarımsal mahalle” statüsüne kavuştular. Meclis kararlarının Büyükşehir’de kabulü ile de bu yerleşim birimleri, 2022 yılı itibari ile kendilerine tanının tüm avantajlardan yararlanmaya başladılar.

Bu süreçte Kuşadası sınırları içindeki ekolojik tarımın üssü Kirazlı, Yeniköy, Yaylaköy, Çınarköy ve Caferli Mahalleleri de Tarımsal Mahalle olabilmek için gerekli başvurularını yaptılar. Ancak şubat ayında başlayan bu başvurular 2021 yılı içinde Kuşadası Belediye Meclisi’nde gündeme bile getirilmeyince, bu 5 mahallede yaşayan yaklaşık 3 bin 200 kişi kendilerine yasa ile tanınan önemli avantajlardan mahrum kaldılar.

Yönetmelikteki, “statü değişikliğindeki avantajlardan yararlanma, başvurunun Büyükşehir Belediye Meclisi’nde onaylanmasından sonraki takvim yılında uygulanmaya başlar” hükmü ile Kuşadası’ndaki 5 mahalle, yasal haklarına kavuşabilmek için 2023 yılını beklemeye başladı.

Kuşadası Belediyesi’nin gerek bu mahallelerdeki gelirlerinden mahrum kalmamak, gerekse bu mahallelerin imarını kontrolü altında bulundurmak için ötelediği ileri sürülen gecikme ile Kirazlı, Yeniköy, Yaylaköy, Çınarköy ve Caferli’de yaşayanlar aşağıdaki haklara ulaşamadı:

►Yasal düzenlemeye göre, kırsal mahalle veya kırsal yerleşik alan olarak belirlenen yerlerde; gelir vergisinden muaf esnaf ile basit usulde gelir vergisine tabi mükellefler tarafından bizzat işyeri olarak kullanılan bina, arsa ve araziler ile mesken amaçlı kullanılan binalar ve zirai istihsalde kullanılan bina, arsa ve araziler 29/7/1970 tarihli ve 1319 sayılı Emlak Vergisi Kanununa göre alınması gereken emlak vergisinden muaf olacak.

►Bu yerlerde, ticari, sınai ve turistik faaliyetlerde kullanılan bina, arsa ve araziler için emlak vergisi yüzde 50 indirimli uygulanacak.

►Kırsal mahalle veya kırsal yerleşik alan olarak belirlenen yerlerde, 26/5/1981 tarihli ve 2464 sayılı Belediye Gelirleri Kanunu uyarınca alınması gereken bina inşaat harcı ile imarla ilgili harçlar alınmayacak.   

►Bu yerlerde içme ve kullanma suları için alınacak ücret en düşük tarifenin işyerleri için yüzde 50’sini, konutlar için yüzde 25’ini geçmeyecek şekilde belirlenir.